Weg voor kolentransport versnippert bos op Sumatra

25 aug 2020

Indonesië geeft goedkeuring voor een weg door het bos Hutan Harapan. Voor de regering is het vervoer van steenkool belangrijker dan de bescherming van de natuur en het klimaat. De weg fragmenteert de habitat van tijgers en olifanten en bedreigt de bestaansbasis van de inheemse bevolking. Klimaatfondsen uit Duitsland leveren geen resultaat op en gaan zomaar in rook op.

"Hutan Harapan, het bos van hoop, is een van de laatste laaglandregenwouden op Sumatra. De geplande weg opent echter de deur tot een definitieve vernietiging van het bos. Onze hoop lijkt verloren te zijn." De reden voor de boze woorden van Feri Irawan van onze partnerorganisatie Perkumpulan Hijau (Groene Vereniging): Indonesië laat een weg toe door het schermbos Hutan Harapan op Sumatra – de habitat van tijgers en olifanten.

De weg die zijn woede aanwakkert zal dwars door het midden van het bos Hutan Harapan gaan dat met Duitse klimaatfondsen wordt gefinancierd. Het Hutan Harapan is gelegen in het gebied waar van oudsher de Suku Anak Dala (Kinderen van het Innerlijke) thuis horen. De Groene Vereniging zet zich sinds jaren in voor de rechten van deze inheemse bevolking. Pas twee jaar geleden kon Feri Irawan in Sepintun, ten noorden van het Hutan Harapan, landrechten afdwingen voor sommige groepen. Red het Regenwoud deed verslag over hoe dit feit het olifantenbos van Sepintun heeft gered.

Hutan Harapan is een natuurbeschermingsproject om de ontbossing en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, een belangrijk onderdeel van het Indonesische klimaatprogramma. Verschillende milieuorganisaties zijn verantwoordelijk voor de doorvoering van het project tussen 2019 en 2026 op 100.000 ha, o. a. de Duitse organisatie NABU. Het geld is afkomstig van het Internationaal Klimaatinitiatief (IKI) van de Duitse regering en wordt uitbetaald door de Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW), een staatsbedrijf. Met andere woorden: Duitsland hecht er belang aan dat dit project slaagt.

Daarom heeft de Duitse Minister van Milieu, Svenja Schulze, haar bezorgdheid geuit. Maar haar Indonesische collega Siti Nurbaya Bakar maant tot kalmte. Uit drie varianten zou men de minst schadelijke route hebben gekozen en het bedrijf zou een aantal voorwaarden zijn opgelegd.

Maar ook deze route fragmenteert het bos en dus de leefgebieden van de dieren en zorgt ervoor dat het klimaatproject "Hutan Harapan" onzeker is.

De weg zal een kolenbedrijf bedienen en kolenvoorraden exploitabel maken buiten het Hutan Harapan, aldus Indonesische milieuactivisten. De winnaars zijn hierbij duidelijk de kolenindustrie en de economie. Dit gaat ten koste van het bos en zijn bewoners van het volk Suku Anak Dalam, de olifanten en vele andere dieren en planten.

De vereniging van Feri Irawan had twijfels over het project. Er waren langdurige gesprekken nodig voordat zowel de Batin Sembilan, een subgroep van de Suku Anak Dalam, als ook de olifanten en tijgers in het bos werden getolereerd. Tegenwoordig speelt het Hutan Harapan een belangrijke rol voor het overleven van kleine inheemse groepen.

"Binnen het economisch beleid van Indonesië wordt geen belang gehecht aan de mens en de natuur", zegt Feri Irawan. "Als er geen hoop meer is voor het Hutan Harapan, zullen de mensen nog armer worden. Onze provincie Jambi is overdekt met monoculturen. De boeren kweken geen groenten meer maar zijn afhankelijk geworden van palmolie. Nu in tijden van corona verdienen ze niks. Ze zijn hun bos en hun velden kwijtgeraakt die vroeger hun voortbestaan hebben gewaarborgd", zegt de milieuactivist via de telefoon.

"Onze president moet eindelijk eens kiezen tussen aan de ene kant een economische ideologie die geen rekening houdt met mens of natuur of aan de andere kant een bescherming van de inheemse bevolking, het regenwoud en het klimaat. Indonesië heeft het Akkoord van Parijs ondertekend en verzekert dat de CO₂-uitstoot als gevolg van de ontbossing wordt beteugeld. Onze regering heeft de inheemse bevolking meer bescherming beloofd. In plaats daarvan breekt ze alle beloftes."